Gant ar Poellgor Aliañ war ar Vreizhadelezh e Roazhon ez eus bet kinniget da zilennidi Meurgêr Roazhon, d'ar Yaou 18 a viz Here, ur valizennadig savet evito d'o c'hizidikaat ouzh diorroadur ar brezhoneg.
Ar wech kentañ eo e kasfed da benn ul labour evel an hini zo bet graet gant ar bodad « brezhoneg ha kelenn » er Poellgor Aliañ war ar Vreizhadelezh. Krouet e oa bet ar poellgor-se e 1996 e Roazhon war atiz ar maer, an Ao. Edmond Herve. Martial Gabillard, hag a oa en amzer-se eilmaer e karg eus ar sevenadur, ha zo deuet da vezañ kuzulier-kêr e karg eus ar sevenadurioù breizhek abaoe, eo prezidant ar poellgor.
War bajenn gentañ an teul e adkas da soñj da bep hini pegen pouezus eo ar brezhoneg e buhez kêr Roazhon ha displegañ a ra e rank kêr-benn Breizh harpañ kreñv diorroadur ar brezhoneg.
Emañ Roazhon, en deiz hiziv, e penn a-raok kêrioù Breizh gant 440 skoliad enskrivet er c'hentañ derez divyezhek. Ouzhpenn da se, tost da 200 skolajiad ha lisead o deus kemeret ar brezhoneg evel danvez da zibab. Kontañ a reer 247 studier war ar brezhoneg er skol-veur ha 400 a dud deuet er c'hentelioù-noz bep bloaz. Padal e weler n'eus nemet kumunioù Bruz ha Roazhon a ginnig ur c'helennadur e brezhoneg, da lavaret eo 2 gumun diwar ar 37 kumun zo bodet er Gumuniezh kumunioù. Dont a ra ar vugale skoliataet en hentadoù divyezhek eus 50 kumun tro war-dro. Ar pezh a ziskouez sklaer e vefe tu da ziorren kalz muioc'h ar c'helennadur brezhonek e diazad bro Roazhon. Ur skoazell e vo ar « valizennadig-dilennidi » evit henchañ an dilennidi da zigeriñ klasoù divyezhek en o c'humun eta.
Ar « valizennadig-dilennidi »-mañ a zo kinniget dindan stumm ur c'hodellig gant fichennoù sintetek. Sifroù ha dregantadoù a zegas ur sell pizh war stad ar brezhoneg e kumunioù an topald-kêrioù. Frouezh ur c'henlabour eo etre an 3 hentad kelenn divyezhek : Diwan (skolioù dre soubidigezh), Div Yezh (skol bublik divyezhek) ha Dihun (skol brevez divyezhek), ar gevredigezh Skol an Emsav a ra war-dro kentelioù-noz ha stummadurioù dibaouez hag Ofis ar Brezhoneg, benveg rannvroel ar politikerezh yezh.
Ar pal kentañ eo reiñ c'hoant d'an dilennidi da grouiñ, war dachenn o c'humun pe hini Meurgêr Roazhon, lec'hiennoù divyezhek nevez, kreizennoù dudi pe magourioù, rak diouer bras zo anezho.
■