Terrug : Dalc'homp bev hon anvioù-lec'h

Ur vrav a zevezh e oe, heoliek ha toud ! Ur pemp-kant a dud bennak, hervez an aozourion, marteze muioc’hig ? Ha da zebriñ evit kregiñ, amañ ha ahont, a familhoù, a strolladigoù...hep lezel saotradur ebet, anat deoc’h. Ken brav eo traezhenn Belleg, añv hini Terrug. Ha selaoù ouzh pennoù-braz da heul ( titouroù resisoc’h digant pennad Philippe Argouarc'h: (voir notre article)). Ha dañsal diarc'hen, divoutoù, da c'houde.

Kavet e vo testenn al lizher, , dindañ amañ, bet lennet (e brezhoneg da gentañ, hag e galleg da heul) gant Paolig Combot, en añv ar Falz. En añv holl deomp-ni, a lavarfen.

Berrig a-walc’h, brav he brezhoneg, distaget brav, gant startijenn ha youl (lavarioù all zo bet ivez!). Setu perak am eus goulenn digantañ aotreadur d’he lakaat war well. Graet e vez e brezhoneg da gentañ, hag e galleg ivez evit an holl re ha ne lennont ket ar yezh (e Terrug, e komunioù all ivez).

Rak ma rankfer ouzhpennañ un draig ur wech c’hoaz he vefe houmañ : poent eo dastum hon anvioù-lec’h pep lec’h e Breizh. Poent eo kregiñ e-barzh! Evit ma vo miret ur glad zizanvel ken prizius, evit kinnig anezhañ d’an holl dre anvioù straedoù, da skouer, bewech ma vo posubl.

Brav eo gourenez Kraozon, a dra sur ! He gwelet hon eus !.... Mes braventez an anvioù e brezhoneg a zo ul lodenn eus ar jeu. Ne c’heller ket ober hepto ! Deusouto ivez e zepand braventez gourenez Kraozon !

Setu al lizher:

.1 e brezhoneg

Terrug d’ar 14 a viz Gwengolo 2019

Aotroù Maer,

N’on ket sur ho pefe merzhet ar chañs ho peus da gaoud en ho komun ur gevredigezh evel EOST hag ur prezidant evel Y.-B. Kemener.

Abaoe 20 vloaz, en deus poaniet kalz, gant izili e gevredigezh, evid rein da anavezoud oll perzhioù glad e gomun c’henidig, en ur sevel hag embann 12 levr:

. war istor Terrug (ar brezel 14, heni 1939-45, bombezadeg miz Gwengolo 1944

. war glad danvezel ha dizanvezel, evel anwioù lec’h brezhoneg ho komun, hag a ro da c’houzoud penaoz e oa ar vuhez hag an trevajoù gwechall, an torosennadur, kalite an douaroù, ar plantoù hag all.

. A-drugarez d’al labour pizh-se, an enklaskoù gant ar re gozh hag en dielloù, e c’hell Terrugiz hiriw gouzoud eus pe’lec’h e teuont, piw int, a-benn talañ gwelloc’h ouzh an dazond. Ra vo trugarekaet tud EOST hag o frezidant! Gant ma vo kavet tud evelto e oll gomunoù Breizh!

Setu perag e teuan da c’houlenn diganeoc’h:

. Klask pouezañ war tud e-karg Skol uhel ar Vro evit ma vo roet dezhañ kolier an Erminig, abalamour d’an oll servijoù en deus rentet da Derrug, med ivez da Vreizh, d’he yezh, d’he lennegezh, d’he glad ha d’he sevenadur.

. E-lec’h reiñ da straedoù nevez ho komun anwioù laboused a bep sort, reiñ da unan anezho anw Yann-Bêr Kemener, difenner yezh, lennegezh, anwioù lec’hioù ha glad Breizh.

Gant ma gwellañ soñjoù breizhad

Paolig Combot, prezidant Ar Falz / Skol Vreizh

Notenn: menneget e vez traouigoù disheñvelig e doare-skrivañ evel Anw / anwioù evit anv, pe c’hoaz piw evit piv. Ne cheñch netra en distagadur, e skrivadur hepken. Traouigoù kinniget gant Jean-Claude Le Ruyet (Ar Falz), ma ne fazian ket, evit aesaat al lenn hag an distagadur digant ar skolidi pa teuont deus an endro a c’hallegerien hepken. Ur mennozh eo evit gwellaat ar skrivañ e brezhoneg.

Enrolladenn youtube an destenn-mañ a c'hellit selaou outi e penn-kentañ ar pennad-mañ.

.2 e galleg

Telgruc, le 14 septembre 2019

Monsieur le Maire de Telgruc,

Je ne suis pas sûr que vous réalisiez la chance que vous avez, d’avoir une association comme EOST et un président comme J.-P. Quémener.

Depuis 20 ans, il n’a pas ménagé sa peine, avec les membres de son association, pour faire connaître tous les aspects du patrimoine de sa commune natale, qui ont fait l’objet de 12 ouvrages :

. Sur l’histoire de Telgruc (la guerre 1914-18, la guerre de 1939-45, le bombardement de septembre 1944…)

. Sur le patrimoine matériel et immatériel, en particulier les toponymes et micro-toponymes bretons de votre commune, qui donnent un éclairage sur la vie et les cultures d’autrefois, le relief, la qualité des terres, la végétation, etc…

Ce travail minutieux d’enquêtes, de recherches auprès des anciens et dans les archives permet aujourd’hui à tous les Telgruciens de savoir d’où ils viennent, qui ils sont, pour mieux envisager leur avenir. Que les membres d’EOST et leur président en soient remerciés. Puissent-ils faire école dans toutes les communes de Bretagne !

C’est pourquoi je vous demande :

. D’intervenir auprès des responsables de l’Institut culturel de Bretagne pour que lui soit décerné le collier de l’Hermine, en raison des services qu’il a rendus à la Bretagne, sa langue, sa littérature et sa culture.

. Au lieu d’affubler certaines rues de votre commune de toutes sortes de noms d’oiseaux, d’attribuer à l’une d’entre elles le nom de Jean-Pierre Quéméner, défenseur de la langue, de la littérature, de la toponymie et du patrimoine bretons.

Avec mes sentiments bretons les meilleurs,

Paolig Combot, président d’Ar Falz / Skol Vreizh

.

Ouzhpenn oadurien a oa war an draezhenn, tud yaouank flamm ivez. En o zouez, reoù yaouank-yaouank a-raok mont d’ar skol, a-raok kaozeal. O c’haloupat, o c’hoari gant an traezh, toulloù ha toud ! Ya, ya, anavezout a ran unan anezhe, un nizez din…Mes gwelet am eus kerent all, ha pa vefe a-ziabell. Kenderc’hel a ra avañtur hon yezh ! Gant-se, joa deoc’h tudoù !

Hag ar pep pouezusañ, war an dachenn velestradurel: e-kreizig an devezh war draezhenn Terrug ez eo bet laret e vefe savet un emgav gant Ao Maer dimeurzh a zeu (17 gwengolo 2019).

Mat da c’houzout

. podcast France-Culture, "«Aujourd'hui, le jacobinisme est une idée de ploucs !» (skignet 18 gwengolo 2019):

. pennad e galleg Le Parisien (5/09/2013), brezhoneg ha tud a vroioù estren :

. levr (e levraouegoù zo, pe diwezatoc’h pa vo adembannet ?) J-C Le Ruyet:

. lec'hienn ar gevredigezh EOST:

.

.

MAJ 18 gwengolo 2019