Kan ha diskan ha bertsus : an hevelep istor ?

19vet pennad tennet eus "Diwan, 40 vloaz dija", ur seurt digest a ziskouez e c'hellfer tennañ gounit eus ar skiant prenet euskarad...

Setu un doare da adperc’hennañ ar yezh dre un arz hengounel a zo dreist ordinal. E bro Euskadi e oa ar bertsu un doare « kan a boz » da sevel war ar prim ur varzhoniezh kanet gant un tem roet en a-raok. Gant ar c’han ha diskan e oa un doare da lakaat an dud da zañsal, pa ne oa benveg sonerezh ebet. Ha deuet eo da vout kanet hiziv an deiz c’hoazh.

Darbet e oa bet d'ar bertsu ha d'ar c’han-ha-diskan mervel er bloavezhioù 1950. Echu gant ar sevenadura-ziwar-ar-maez, flastret gant kerioù bras, gant ar media. Daou zen a oa bet o saveteiñ an arz poblek-mañ : Loeiz Roparz e Poullaouen ha Xavier Amuritza en Eskoriatza, e-kichen Arrasate. Daou zen a ouie ar yezh hag a ouie kanañ. C’hoant enno da dreuzkas d’ar remziadoù yaouank, da zastum, da vont e darempred gant ar re gozh. Ha setu ar fest-noz hag ar bertsu bev atav e 2015 gant kanerien yaouank.

Aze emañ an diforc’h brasañ etre an div vro. E bro Euskadi e vez ijinet war ar prim, gant klotennoù diabarzh, gant modoù disheñvel ha war demoù a-vremañ : an disparti, an euro, Charlie-hebdo, …

E Breizh e vez klevet atav ar memes temoù er festoù-noz : ar serjant major, ar minor, Metig... Komzoù hag a veze kanet kant vloaz ‘ zo dija. Mankout a ra nerzh krouiñ aze, anat deoc’h, ha dañserien gouest da gaozeal a c’houlennfe groñs pozioù nevez, liammet gant an amzer a-vremañ. Gant ar spi e teuio buan... evel Gavotenn ar re zibaper, flashmob skipailh Lannuon (171 155 gwelet war you tube).

Aitor, deuet e Kemperle e 2015 e-pad ar festival Taol Kurun a zo 20 vloaz hiziv : gantañ e vez graet konkourioù bertsus, hag e Kemperle en doa div wech kompozet war ar prim tri bertsus (ur vunutenn preder, evit ur vunutenn barzhoneg kanet, teir gwech / an tem a vez roet dezhañ ur vunutenn a-raok kregiñ, dirak ar mikro : aze en doa da gompoziñ diwar ar gar nevez savet, hag er sinema, e oa tud Charlie lazhet).

Ar foto : an den kozh eo Periko Solabarria: beleg el labouradegoù, toullbac'het mare Franco, bet depute. E 2013, pa oa bet krouet un aozadur tud yaouank emren sokialour ha gwregelour, Ernai, lavaret en doa da 10 000 den youank entanet : "Ma ne laoskont ket ac'hanoc'h da hunvreal, ne laoskit ket anezho kousket sioul". An den e kichen ; Alfredo Remirez, poltreder freelance, eus strollad Abertzale, toullbac'het aboe disadorn paseet e toullbac'h Basauri evit ur bloavezh, evit poltridi lakaet war ar rouedadoù sokial.