Mikael Baudu : penaos filmañ e Kurdistan ?

Setu neuze Mikael Baudu o tiskouez e film «Kurdistan, hunvreal an nevez amzer» ba Kemperle 'benn disadorn. Kejadenn gant ar sevenour, kazetenner, rener «Gwengolo filmoù».

ABP- Mikael, sur a walc'h oa bet danjerus ken ken ar veaj graet e Kurdistan evit sevenin film «Kurdistan, hunvreal an nevez amzer». Penaos ho peus graet e kenver ar surentez war an hent, etrezoc'h ?

MB- Gwir eo, dañjerus e c'hell bezañ mont da Vro Rojava e Siria, met e-karg e oamp bet kemeret eno gant pennadurezhioù ar vro, ha n'o dije ket lezet ac'hanomp mont da linenn an talbenn ma vije bet emgannoù d'an devezh-se. Diwallet e vez a-dost ouzh ar gazetennerien a ya eno ha ne vez ket lezet anezho kemer riskloù diskiant. Heuliet e oa hon c'harr-tan eno gant soudarded pa z omp diskennet war-zu an talbenn met iskis e oa memes tra sevel diouzh ar mintin ha dizoloiñ e oa un den armet en doa tremenet an noz dirak dor an ti e-lec'h m'hon doa kousket.

Riskloù zo e pep lec'h en hon buhez ha pezh a vez kavet risklus alies eo pezh na anavezer ket mat. Tremenet eo ar film nevez 'zo e toullbac'h Brest. Unan eus ar brizonidi a c'houlenne ar memes tra «Ne oa ket dañjerus mont eno?» N'em eus ket kredet respont dezhañ em boa klevet tud o c'houlenn diganin «N'eo ket dañjerus mont da ziskouez ar film-se en toullbac'h?» Evit kemer riskl ebet e chomer kousket a-hed an deiz ha c'hoazh ur riskl e vefe evit ar galon!

ABP- Troet oa bet ar film e 2015,, ha posubl e vefe ober an hevelep film hiziv an deiz ? Petra zo chenchet dibaoe ?

MB- Disheñvel e vije ar film hiziv evel just. E lodenn Turkia e vije kalz diaesoc'h labourat hiziv, harzet e vijemp gant ar polis eno d'an deiz hiziv moarvat ma vije filmet bremañ ar pezh hon doa graet en nevez amzer 2015, pezh ne vije ket kalz a dra evidomp Europiz, rak lezet e vijemp da vont met diverket e vije ganto a-raok ar pezh hon dije filmet sur a-walc'h. An dilennidi hon deus aterset ne c'hellfemp ket gwelet anezho hiziv rak en toullbac'h emaint hiziv.

E lodenn Siria eo disheñvel an traoù ivez. Kalz pelloc'h emañ bremañ an talbenn gant Daesh dre ma z eo deut a-benn ar Gurded hag o mignoned eus ar meuriadoù arab da argas an islamourien tost diouzh o «c'hêrbenn» Raqa.

ABP- Hag un dazont a zo evit ar C'hurdistan ? Unvanet e vo un devezh bennak ?

MB- Un huñvre a-gozh eo evit ar Gurded kaout ur Stad oc'h unvaniñ o ziriadoù. Goude ar brezel bed kentañ e oa bet prometet dezho er feur-emglev kentañ a oa bet sinet etre Stadoù Europa ha cheñchet un nebeut mizioù goude o reiñ o ziriad da Durkia.

D'an deiz hiziv eo deut a-benn Kurded an Irak da gaout o stad tamm pe damm, n'o deus kazi liamm ebet ken gant an Irak ha mennet eo o gouarnamant da glask mont pelloc'h ha bezañ anavezet da stad gant ar gumuniezh etrevroadel. Gouzout a reont ne c'hell bezañ posupl nemet ma laront sklaer ne glaskint ket goulenn kaout tiriadoù poblet gant Kurded o vevañ er stadoù tro-dro, ha kenlabourat a ra gouarnamant Kurdistan an Irak gant an Turki a-enep Kurded Turkia ha re Siria, memes ma n'eo ket gwelet mat ar politikerezh-se gant o fobl.

Kurded Turkia ha re Rojava a wel bremañ an traoù en un doare disheñvel. Evito ar Stad eo an amzer dremenet, gwelet a reont an amzer da zont gant rannvroioù emren e-lec'h ma vez rannet ar galloud etre ar c'humuniezhioù liesseurt a vez o vevañ enno, e-lec'h ma ranner ar galloud etre paotred ha merc'hed ivez. Ne stourmont ket evit kaout ur stad met evit bevañ en ur bed demokratel.

AbP- Mikael, labouret 'peus e TV Breizh, krouet 'peus da embregerezh produiñ o labourat gant frans 3 war un dro : petra eo ar film 'peus ket graet c'hoazh hag a blijfe dit ober ?

MB- Meur a raktres filmoù a zo chomet war vord an hent o c'hortoz bezañ kaset da benn un deiz bennak marteze. Gant tud eus ar gevredigezh Amani a glask skoazellañ Palestinianed e-keñver yec'hed em boa bet digarez da vont da Jenin e Sisjordania un nebeut bloavezhioù 'zo. Ur raktres 'zo ganto da zigeriñ ur greizenn evit degas ur skoazell psikologel da vugale Gaza. Ma teuont a-benn gant o raktres e vijen laouen da ziskouez ar pezh a reont.

Anv oa bet ivez gant Sarahouied da sevel ur Gouel Sonerezh en ur c'hamp repuidi e Sahara ar C'hornog. E-soñj oa ganto pediñ e-touez strolladoù all, Pink Floyd hag ar Ramoneurs de Menhirs..... Aze adarre em eus keuz na vije ket aet betek penn .... Piv 'oar un deiz bennak....